Het is donderdag 7 oktober. Het IMEV-team werkt die dag met het gehele team op het kantoor van Geonovum in Amersfoort. Na uren vergaderen en gezamenlijk werken, is het om 15 uur tijd voor een fotomoment. De laptops gaan aan de kant. De slingers krijgen een mooie plek rondom de tv-schermen. Het team “viert” dat de 1.0 versie van het IMEV gereed is. Tijd om het team wat vragen te stellen. Wat is het IMEV precies? Wat kan je er als bronhouder mee? En wat is de volgende stap? 

Wie is het IMEV-beheerteam? 

Het IMEV beheerteam bestaat uit 4 medewerkers van Geonovum. Het team werkt veel samen met Arno de Ruijter, de opdrachtgever vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).  “Wij startten als team in april”, antwoordt Paul. Tyora licht verder toe: “Dat was het moment waarop Antea het model aan ons overdroeg’. Antea ontwierp het model. We noemen dit de 0.9 versie van het model.  De afgelopen maanden werkten we aan het model, met als doel: de 1.0 versie die wij deze maand opleveren.

Wat betekent het IMEV voor bronhouders?  

Het IMEV staat voor Informatie Model Externe Veiligheid. Een mond vol. Maar wat houdt het in? 
Paul vertelt: “Je hebt het Register Externe Veiligheid (REV). Hierin zit alle relevante Externe Veiligheids (EV) informatie van activiteiten in Nederland. Dit geeft informatie over de ruimtelijke impact van risicovolle activiteiten. Het REV vervangt het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen en Risicokaart (RRGS). De bronhouders (beheerders van de relevante EV-informatie) leveren de komende tijd daarom data aan het REV. Waaronder de data over de locaties van activiteiten waar externe veiligheidsrisico’s zijn. Bijvoorbeeld de plek van een tankstation of een windturbine en de bijbehorende risico-contouren en aandachtsgebieden. 
Maar hoe weet een bronhouder dat een activiteit externe veiligheidsrisico’s heeft? De wetgeving heeft in het Besluit Kwaliteit Leefomgeving (BKL) die activiteiten aangewezen. Dat is terug te lezen op IPLO. Iedereen kan de wetgeving lezen. Maar het is lastig om hieruit te distilleren welke data nou wettelijk gezien, aan het register geleverd moeten worden en op wat voor een manier. Het IMEV is ontwikkeld om hier in te helpen en beschrijft de inhoud van de informatieberichten naar het REV.”
Arno vult aan: “Wij standaardiseerden dus de manier waarop data is samengesteld en wordt uitgewisseld. Daarom geeft het IMEV bronhouders meer duidelijkheid op vragen als: welke gegevens moeten zij leveren? Waarvoor zijn bronhouders zelf verantwoordelijk? En wat vraagt de overheid van ons? Oftewel, het REV is een belangrijke gebruiker van het IMEV”.

Een overzicht van de datastromen in het REV

Voor wie is het IMEV?   

 “In eerste instantie voor bronhouders en softwareleveranciers.”, geeft Paul aan, “zij moeten de EV gegevens aan het REV aanleveren en de datakoppeling mogelijk maken.” Monique deelt een voorbeeld: “Je moet het REV zien als een auto. Daar zit van alles onder de motorkap. Uiteindelijk gaat het erom dat de auto rijdt en de buitenkant bij je past. Zo ook bij het REV, een functionerend register dat wordt gebruikt. Maar de EV gegevens moeten eerst naar het REV toe. Hoe? Daar zorgen de VTH-software leveranciers en plansoftware leveranciers voor, in de software die zij maken, die draait als het ware onder de motorkap. Zij zijn dus een hele belangrijke partner voor ons, voor het REV projectteam en natuurlijk ook voor de bronhouders.”
Arno voegt toe: “de bronhouders (waaronder omgevingsdiensten, gemeenten etc.) gebruiken het IMEV daarna om hun data aan te leveren in het REV. En de gebruikers, zoals onderzoekers, gebruiken de data uit het REV. Daarom is het IMEV uiteindelijk belangrijk voor verschillende partijen.

Waarom is vandaag een bijzondere dag voor jullie?  

Daar hoeft Tyora niet over na te denken: “de oplevering van de 1.0 versie!” Ze legt uit: “Het ministerie van IenW heeft Antea twee jaar geleden opdracht gegeven om het IMEV te ontwikkelen. Antea heeft het model in het voorjaar van dit jaar aan Geonovum overgedragen, om het te beheren. Geonovum heeft een beschrijving van het model en de 45 submodellen aan het model toegevoegd en het in MIM (Metamodel voor informatiemodellering) omgezet. Bovendien zijn een beperkt aantal aanpassingen, met geringe impact  in het model doorgevoerd. Het resultaat van al deze inspanningen leidt er toe dat we vandaag kunnen vieren dat we de 1.0 versie van het model gereed hebben.

De eerste mijlpaal. Want het beheerteam is nog niet klaar. De volgende mijlpaal? Wanneer alle softwareleveranciers (red: VTH-zaak systeemleveranciers) aan de slag gaan! Paul licht de volgende stap toe: “De softwarebedrijven kunnen aan de bronhouderskant, de aansluiting met het REV maken, zodat bronhouders aan de slag kunnen en gebruikers gegevens kunnen gaan afnemen. Daarom rollen wij het model uit in de wereld van de softwareleverancier. Monique sluit daarop aan: “de softwareleverancier gaat het informatiemodel lezen. Wij ontvangen graag vragen over het model en denken graag mee over de implementatie van het model. Daarna is het aan hen om de aansluiting te realiseren.

Waar is het IMEV-team het meest trots op?  

Het team is trots. Maar het meeste trots? Daar geven ze allemaal een ander antwoord op. Waar Tyora de onderlinge samenwerking en deskundigheid binnen het Geonovum team en met het REV programma team prijst, vindt Monique het mooi dat Geonovum het beheer doet. “Normaal gesproken beheren externe partijen producten. Dit keer is het Geonovum met de kennis en ervaring in huis”. 

Wat is nu de grootste uitdaging voor het IMEV? 

Arno vindt dat het toepassen van het model door (software) leveranciers, de grootste uitdaging is. “Zonder software werkt het IMEV niet. Monique sluit zich daarbij aan: “Dit is een uitdaging voor zowel Geonovum, als voor het ministerie van IenW. De wetgever bepaalt de wettelijke kaders. Maar dan moet het ook opgepakt worden en dat vind ik best spannend. Alle pijlen zijn nu gericht op het Digitaal Stelsel van de Omgevingswet (DSO). Veel energie gaat nu naar het DSO. Ik vraag mij af: staan het IMEV en REV daardoor nu in de schaduw?”

Wat is de grootste uitdaging voor de bronhouder?

Het team denkt even na. Dan beantwoordt Monique de vraag: “Het verschilt heel erg per activiteit. De ene bronhouder heeft zijn data op orde. De ander moet misschien nog beginnen. Wat wel voor iedereen geldt: je hebt nu software nodig om de data te ontsluiten. En wat ga je daar nu mee doen? Dat is de uitdaging voor de bronhouder.”
Pieter helpt de bronhouder gelijk een beetje op weg. “Heb je problemen met het IMEV? Stel je vraag aan de helpdesk via rev@rws.nl.  Zij helpen je verder. Of als het vragen zijn die bestemd zijn voor Geonovum dan sturen ze die naar ons door. Samen komen wij eruit.”

Welke tip heeft het IMEV-team voor het REV programmateam? 

Paul vertelt: “Wij, als IMEV-team, zijn een schakel in het proces. Het REV programmateam is het gezicht van het gehele proces. Het zou mooi zijn als in zo’n proces een community ontstaat. Een groep mensen die ervaringen en kennis delen. Die je niet altijd hoeft te sturen, maar elkaar helpen. Dat is iets waar wij als Geonovum een rol in spelen. Maar waar, denk ik, het REV programmateam ook een belangrijke rol in speelt.” 

Vooruitblik

Het team richt zich de komende tijd op de organisatie van een leveranciersoverleg, eind oktober. Softwareleveranciers zijn welkom. Daarnaast hebben we de VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), en IPO uitgenodigd en enkele branche organisaties om in een breder verband met elkaar te bespreken hoe een regulier leveranciersoverleg vorm zou kunnen krijgen.  Wat heeft een leverancier nodig om software te ontwikkelen voor de ontsluiting van data in het REV? Welke ondersteuning kan Geonovum bieden? Waar is behoefte aan? Dit soort vragen houden ons bezig en willen we graag in dit breed opgezette overleg met de aanwezigen bespreken. Lees meer over de bijeenkomst van 28 oktober a.s., op de Geonovum website.